Op 11 april 1961 begon in Jeruzalem het historische proces tegen Adolf Eichmann, de man die als hoge SS-functionaris verantwoordelijk was voor de logistiek van de deportatie van miljoenen Joden naar concentratie- en vernietigingskampen. Eichmann werd vaak omschreven als de “boekhouder van de Holocaust” vanwege zijn nauwkeurige en kille uitvoering van het nazi-beleid. Na de oorlog vluchtte hij naar Argentinië, waar hij jarenlang onder een valse naam leefde, totdat Israëlische geheime diensten hem opspoorden en naar Israël brachten. Zijn proces werd wereldwijd gevolgd en gaf overlevenden een podium om hun getuigenis te doen. Het markeerde een belangrijk moment in de internationale erkenning van de Holocaust en in de strijd voor gerechtigheid.
Bent u geïnteresseerd in dit onderwerp? Lees dan de onderstaande boeken.
Zijn strijd
Roger Moorehouse beschrijft in Zijn strijd een bewogen en vormende periode in het leven van Adolf Hitler: zijn gevangenschap in de Landsberg-gevangenis. Deze periode bleek de opmaat tot een van de grootste verschrikkingen uit de geschiedenis.
Toen Hitler na zijn mislukte staatsgreep, de Bierkellerputsch op 8 en 9 november 1923, in de Landsberg-gevangenis terechtkwam, werd verwacht dat hij weer in de obscuriteit zou verdwijnen. Niets bleek minder waar. Tijdens zijn rechtszaak werd het de terneergeslagen Hitler duidelijk dat hij de publiciteit kon gebruiken om aanhang te verwerven, wat resulteerde in een nieuwe vastberadenheid. In het jaar dat Hitler in Landsberg doorbracht, werkte hij het nazigedachtegoed verder uit. Hij ontving vrienden en bewonderaars, behield de controle over zijn partijgenoten en dicteerde zijn manifest ‘Mein Kampf’ (‘Mijn strijd’) aan vertrouweling Rudolf Hess.
Regen van verwoesting
In Regen van verwoesting contextualiseert Richard Overy de verwoestende bombardementen op Japan in 1945, waarbij meer dan 300.000 Japanse slachtoffers vielen. Het bombardement op Tokio in maart verbrandde bijna heel de stad, de atoombom op Hiroshima in augustus doodde zo’n 119.000 burgers en na een tweede nucleaire aanval op Nagasaki capituleerde Japan.
Vooraanstaand oorlogskenner Richard Overy biedt een nieuw perspectief op deze laatste fase van de oorlog en de rol van de bombardementen. Hij onderzoekt hoe het doden van burgers en het vernietigen van steden tijdens de oorlog genormaliseerd raakten en hoe morele bezwaren verwaterden. Overy geeft een diepgaande analyse van de Japanse capitulatie – was het luchtoffensief daadwerkelijk de directe oorzaak van de overgave? – en de oorlogsstrategie die vanaf 1945 in gebieden buiten Europa ineens wel acceptabel was. Een strategie die tot vandaag de dag door sommigen als militair noodzakelijk wordt gezien, door anderen als oorlogsmisdaden die ongestraft zijn gebleven.
Alleen uit de oorlog
In Alleen uit de oorlog reconstrueert Niek van der Oord de levensverhalen van Leida van Tijn en Ido Wolf.
Kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog trouwt Leida met haar jeugdliefde Salomon Boekbinder. Het jonge stel vlucht in 1942 naar Frankrijk en slaagt erin achter de demarcatielijn te komen. Desondanks worden Leida en Salomon opgepakt. Leida overleeft de oorlog. Ze vlucht in een verstandshuwelijk met Ido Wolf, de zoon van haar baas, die ook ‘alleen uit de oorlog’ is gekomen.
In Alleen uit de oorlog reconstrueert Niek van der Oord hun levensverhaal, waaruit blijkt hoe diep de sporen zijn die de Holocaust nalaat in de levens van de betrokkenen, maar ook in dat van volgende generaties. Van der Oord baseert zich op interviews met nabestaanden, brieven en andere bronnen.
Wil jij ook wekelijks nieuws ontvangen over onder andere nieuwe boeken? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief!