De mooiste cadeautips voor de feestdagen!

Een duizendjarig avontuur, dat is wat bestsellerauteur Dan Jones maakt van zijn nieuwe geschiedenis van De middeleeuwen. Hij begint in 410 bij de ineenstorting van het Romeinse Rijk en eindigt weer in Rome als keizer Karel V in de zestiende eeuw voor de poorten van de stad staat. In een duizelingwekkend tempo laat Jones zien hoe het Westen de oude wereld herbouwde en de rest van de wereld ging domineren: door te ontdekken, ontwikkelen of domweg te stelen. Hij werpt een nieuw licht op iconische locaties zoals Rome, Parijs, Venetië en Constantinopel, en enkele van de beroemdste en beruchtste mannen en vrouwen uit de geschiedenis betreden het toneel. De middeleeuwen is een boek over – en voor – een tijd van diepgaande verandering.

Arie Kok vertelt in Biografie van de Noordzee de geschiedenis van de zee in twintig verhalen waarin mensen centraal staan. Van koning Knoet tot Michiel de Ruyter, van de watergeuzen in Den Briel tot de vissersopstand van Oostende, van de gevolgen van de Sint-Elisabethsvloed en de Watersnoodramp, tot het ontstaan van het reddingswezen.

Zaterdag 31 januari 1953. Een immens stormveld stevent recht op de Nederlandse kust af. In het Zeeuwse Oosterland luisteren Adri en Bets Verhage naar het weerbericht, ze gaan nietsvermoedend naar bed. De volgende ochtend worden ze gewekt door een kreet: ‘De dijk is doorgebroken!’ Even later zien ze het water de straat inlopen, in de middag staat het al bovenaan de zoldertrap. Adri en Bets staan in een lange traditie van kustbewoners. Vissermannen, kooplieden, kaapvaarders, reddingswerkers, zeeschilders en waterstaatsingenieurs, allemaal leefden ze met het water. En de zee leefde met hen.

Sören Urbansky en Martin Wagner reconstrueren het gelaagde verleden van de grootmachten China en Rusland, van het eerste officiële contact in 1618 tot China’s reactie op de grootschalige Russische invasie van Oekraïne in 2022. Terwijl ze elkaar op het wereldtoneel ‘goede vrienden’ noemen, blijven de geopolitieke belangen van deze twee landen met elkaar botsen. Geen twee grootmachten zijn zo nauw verbonden, en tegelijk zo verschillend. Deze complexe relatie vindt haar oorsprong in een eeuwenlange geschiedenis van afhankelijkheid en rivaliteit. China en Rusland biedt een onmisbaar inzicht in een relatie die de internationale politiek van de komende decennia zal blijven vormgeven.

Als scherpzinnige getuige van de wreedheden van oorlog, economische crises en ecologische rampen heeft de 104-jaar oude filosoof en socioloog Edgar Morin er fundamentele lessen uit getrokken, die licht werpen op het verleden en ons helpen de toekomst vorm te geven. Hij leert ons dat het onwaarschijnlijke kan gebeuren, dat vernietigers ook grote stichters kunnen zijn, dat mythen de werkelijkheid krachtig beïnvloeden, en dat één enkel individu soms de loop van de geschiedenis kan veranderen. Met een bijzonder levendige blik neemt Morin ons mee op de grote reis van de mensheid door de tijd, van de oudheid tot heden. Het onwaarschijnlijke kan gebeuren. En 15 andere lessen uit de geschiedenis is een diepgaande en persoonlijke reflectie op het verleden, gevoed door een onvergelijkbare menselijke en intellectuele ervaring en doordrenkt met wijsheid, inzicht en visie.

In De Ethiopiërs biedt Steven Kaplan een nieuw perspectief op de Ethiopische geschiedenis vanaf ca. 1000 v.Chr. tot 1500 n.Chr. Ethiopië, de thuisbasis van tal van volkeren, talen en religies, is al sinds mensenheugenis het hart van culturele, religieuze en politieke ontwikkelingen in de Hoorn van Afrika. De regio was een grootmacht in de oudheid en behield als enige Afrikaanse staat zijn onafhankelijkheid tijdens het hoogtepunt van het Europese kolonialisme. De rijke maar complexe geschiedenis van het gebied dat nu Ethiopië is, is een kluwen. Historicus Steven Kaplan ontrafelt deze deskundig.

Kaplan beschrijft onder meer de opkomst en de ondergang van het koninkrijk Aksum, hervertelt het beroemde verhaal van de koningin van Sheba, duidt de rol van het christendom en de islam in de geschiedenis van Ethiopië en belicht de rotskerken van Lalibela, de koning die in Ethiopië een ‘Nieuw Jeruzalem’ wilde bouwen.

In Met hangen en wurgen neemt historicus A.J. van Loon de lezer mee op een indringende reis door 4000 jaar wereldgeschiedenis van de doodstraf. Van verdrinking in het oude Mesopotamië tot de ophanging van Saddam Hoessein in 2006: in dit boek staan de gruwelijke, vaak bizarre manieren waarop samenlevingen wereldwijd de doodstraf uitvoerden centraal.

Hoewel in meer dan twee derde van alle landen de doodstraf inmiddels is afgeschaft, was deze eeuwenlang een vast onderdeel van rechtspraak en machtsvertoon. Van Loon biedt een bloedstollende bloemlezing van de meest voorkomende en opmerkelijke executiemethoden, zoals levend begraven, vierendelen, ophangen en verbranden. Hij gaat daarbij in op de historische en maatschappelijke context waarin de betreffende executievorm werd toegepast. Naast wereldwijde voorbeelden richt Van Loon zich ook specifiek op de geschiedenis van de doodstraf in Nederland en België.

In Napoleon en de paus leidt Pierre Trouillez de lezer door de geschiedenis van de Franse Kerk na de revolutiejaren. De Franse Revolutie (1789-1799) resulteerde in een gewelddadige scheiding tussen Kerk en staat, waarbij de rooms-katholieke Kerk in Frankrijk zowel haar bezittingen als haar gezag verloor. Binnen de clerus ontstond een splitsing tussen de ‘constitutionele Kerk’, met de zegen van de politiek, en de ‘roomsen’, de verdedigers van de ware Franse Kerk. Vanaf 1799 probeerde Napoleon Bonaparte als Eerste Consul de relatie met de Kerk te herstellen en verzoende hij zich met de Franse katholieken.

Trouillez beschrijft de veranderlijke relatie tussen Napoleon en paus Pius VII, hun uitgebreide onderhandelingen, die leidden tot het Concordaat van 1801, en de blijvende gevolgen daarvan voor Frankrijk, België en Nederland.