Geschiedenisboeken voor Moederdag

De Barbaren van historicus Peter Bogucki geeft een schitterend overzicht van de voorouders van de hedendaagse Europeanen. De oude beschavingen van Rome en Griekenland stonden niet op zichzelf. Ten noorden van deze mediterrane samenlevingen leefden ongeletterde volkeren, van de Atlantische Oceaan tot aan de Oeral. Ongeletterd betekent niet onbeschaafd. In dit pan-Europese boek vertelt Bogucki aan de hand van archeologische vondsten over de culturen en volkeren van West- en Midden-Europa – ook van Nederland en België – en geeft hij inzicht in ons Europees verleden.

Onze man in New York van Henry Hemming is het waargebeurde  historische verhaal van William Stephenson, de man de model stond voor James Bond. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren de Verenigde Staten vastbesloten zich niet in de strijd te mengen. In 1940 was 92 procent van de Amerikaanse bevolking tegen inmenging. Churchill echter wist dat hij de oorlog alleen kon winnen met de Amerikanen aan zijn zijde en dus verzon hij een list. De Britse geheime dienst, MI6, stuurde William Stephenson naar New York om daar met behulp van propaganda en nepnieuws de publieke opinie te beïnvloeden. Met succes: anderhalf jaar later vond meer dan tweederde van alle Amerikanen dat het tijd werd dat Amerika zich in de oorlog mengde.

Over middeleeuwse vrouwen zijn veel minder bronnen te vinden dan over mannen. Desalniettemin maakt Luit van der Tuuk in Lof en laster duidelijk dat vroegmiddeleeuwse vrouwen veerkrachtig, vindingrijk en bekwaam waren. Bovendien waren ze in staat (politieke) macht, kennis en creativiteit buiten de huiselijke sfeer uit te oefenen. Van der Tuuk reconstrueert in dit boek de levens van adelijke en gewone vrouwen. Op basis van archeologisch bewijs en geschreven bronnen ontstaat het beeld van krachtige vrouwen, in een periode waarin de macht van de kerk voortdurend toenam.

Op hoogst originele wijze vertelt Andrew Lambert in De zeemogendheden het verhaal van de vijf klassieke zeemogendheden: Athene, Carthago, Venetië, de Republiek der Nederlanden en Engeland. Het ging ze niet om macht en gebiedsuitbreiding, maar om handel en voorspoed. De auteur laat zien waarom deze staten dynamischer, opener en uitzonderlijker waren dan hun imperiale collega’s. Volgens Lambert creëerden deze vijf staten bewust een maritieme mentaliteit en identiteit, die de internationale handel en liberale waarden van de moderne wereld hebben vormgegeven.

Frans Verhagen schrijft over een Amerikaanse familie die geschiedenis maakte: de Roosevelts. De Roosevelts hadden hun wortels in Zeeland, vanwaaruit een verre voorvader rond 1645 naar Amerika emigreerde. De familie zou uitgroeien tot een van de bekendste presidentiële families van Amerika. De Republikein Theodore en zijn verre achterneef Franklin, een Democraat, bleken gedreven en intelligente presidenten. Eleanor, de vrouw van Franklin en het nichtje van Theodore, maakte naam als voorvechtster van mensenrechten en vrouwenemancipatie, onder andere bij de VN.

De Joodse Nelly Ben-Or vertelt in In het volle licht hoe zij de Tweede Wereldoorlog wist te overleven, maar de verschrikkingen daarvan haar voor het leven hebben getekend. Nelly wordt geboren in Lviv in de jaren dertig. In 1941 wordt de Joodse bevolking afgezonderd in het getto van Lemberg, vanwaaruit de Joden gedeporteerd worden. Nelly wordt met haar moeder uit het getto gesmokkeld. Ze leeft dagelijks in angst ontdekt te worden. Tijdens deze periode ontdekt Nelly ondanks de verschrikkelijke omstandigheden haar grote muzikale talent. Ze weet met haar moeder en oudere zus de Holocaust te overleven, samen met 2.000 andere personen uit het getto. Een lot dat vele anderen niet beschoren was.